تجربة پذیرش فرزندخواندگی به‌مثابة مسئلة اجتماعی (مطالعة خانوادة جانبازان قطع‌نخاعی)

Authors

  • سیدحسن حسینی عضو هیئت‌علمی دانشکدة علوم‌اجتماعی دانشگاه تهران
Abstract:

موضوع مقالة حاضر مسئلة پذیرفتن فرزندخوانده، ابعاد مختلف آن و نیز تجربة زیستة خانواده‌های جانبازان قطع‌نخاعی درباب فرزندخوانده است. موضوع فرزندخواندگی در خانوادة جانبازان زمانی معنی پیدا می‌کند که بسیاری از جانبازان قطع‌نخاعی، به‌دلیل ناتوانی جسمی و جنسی، قابلیت داشتن فرزند را ندارند و به‌ناچار، به پذیرفتن فرزند روی می‌آورند. حال، سؤال این است که آنها موقعیت خود را پس از پذیرفتن فرزند و نحوة مواجهه با آن چگونه روایت می‌کنند. با چه دشواری‌های احتمالی دراین‌زمینه مواجه شده‌اند؟ به‌نظر می‌رسد خانواده‌ها با دشواری‌های مختلفی مواجه شده‌اند که پیش‌بینی‌پذیر نبوده است. انتخاب روش نظریة مبنایی، به‌مثابة روشی کیفی، نخست، به فهم عمیق‌تر موضوع می‌انجامد، و دوم، به بسط بیشتر مفاهیم نظری و امکان نظریه‌سازی دراین‌باره کمک می‌کند. سوژه‌های تحقیق را 20 نفر از جانبازان قطع‌نخاعی (اعم از قطع‌نخاع از کمر و قطع‌نخاع از گردن) در سه شهر تهران، قم و اصفهان تشکیل داده‌اند. مطابق یافته‌ها، جانبازان در مواجهه با مشکلاتی چون تنهایی و بروز اختلافات خانوادگی ناشی از آن، به‌منظور ایجاد پیوندهای بیشتر عاطفی، مناسب‌ترین راه را پذیرفتن فرزندخوانده تشخیص داده‌اند، اما به‌مرور زمان با رسیدن فرزند به سن بلوغ، به‌ویژه از دورة دبیرستان به بعد، خانواده‌ها با مسائل و دشواری‌های چندوجهی مواجه شده‌اند. پنهان‌کردن موضوع فرزندخوانده با عنوان «راز بزرگ»، مسئلة «محرم و نامحرمی»، برخورد اقوام و دوستان، موضوع تک‌فرزندی، موانع حقوقی، دشواری‌های عرفی و عدم پذیرش جامعه «طرد یا ترحم اجتماعی» را می‌توان ازجمله مسائل پذیرفتن فرزندخوانده در چنین خانواده‌هایی برشمرد.   

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعة جامعه‌شناختی تغییرات گفتمانی نسل‌های سه‌گانة خانوادة ایرانی

در این پژوهش به مطالعة روابط درون خانواده ازمنظر روابط میان سه نسل کهن‌سال، میان‌سال  و جوان پرداخته شده‌است تا روشن شود که این روابط تابع چه گفتمان‌هایی است و آیا این گفتمان‌ها به‌هم نزدیک‌اند یا نشانة مشهودی از فاصله میان این سه نسل دیده می‌شود. روش محقق بهره‌گیری از رهیافت کیفی، مبتنی بر تحلیل موقعیت گفتمانی، با تأکید بر مصاحبه‌های روایی، و درنهایت کشف نظریة زمینه‌ای گفتمانی بوده‌است. به‌این...

full text

تحلیل انتقادی استدلال شباهت در مسئلة شناختی‌بودن تجربة عرفانی با تأکید بر دیدگاه ویلیام جی. وین‌رایت

ویلیام وین‌رایت بر این باور است که تجربة عرفانی همان ساختار تجربة حسی را دارد و بر این اساس در صدد است از طریق شباهت تجربة عرفانی با تجربة حسی و تکیه بر اصل زودباوری، اعتبار شناختی این تجربه را به اثبات برساند. این نوع استدلال‌آوری با تقریرهای دیگری در کار فیلسوفانی هم‌چون سویین‌برن و آلستون نیز دیده می‌شود. اما به‌نظر می‌رسد با استناد به شباهت این دو تجربه نمی‌توان له شناختی‌بودن تجربة عرفانی ...

full text

تأثیر مصلحت اجتماعی در حکم فقهی فرزندخواندگی در مذاهب اسلامی

فرزندخواندگی یا به ‌اصطلاح فقهی آن «تبنّی»، عنوانی کهن است که امروزه نیز مصادیق نوین فراوان در کشورهای اسلامی و غیراسلامی یافته است. این عنوان با قضیه‌­ای در تاریخ اسلام که حاکی از رسمی دیرین در زمان جاهلیت است، پیوند خورده و شأن نزول آیات چهارم و پنجم سوره احزاب را فراهم آورده است. قضیه فرزندخواندگی زید بن حارثه توسط پیامبر اسلام در حالی که آیات سوره احزاب دال بر ممنوعیت فرزندخواندگی به شکل دور...

full text

تأثیر حمایت‏های اجتماعی غیر‌رسمی بر کیفیت زندگی سالمندان بازنشسته به‌مثابۀ یک مسئلة اجتماعی: مطالعة صندوق تأمین اجتماعی و صندوق صنعت نف

‌سالمندی مرحله‌ای از زندگی و حاصل روابط بین نسلی و از این نظر منحصر به جوامع انسانی است. بنابراین، هرگونه خللی در روابط بین نسلی می‌تواند زندگی انسان در این مرحله را با آسیب‌هایی همراه کند. واکنش جامعه، متخصصان و سیاست‌گذاران به این پدیدة جمعی، واقعی، مرتبط با ارزش‌ها، کثیر‌الابعاد و بین‌رشته‌ای آن را به‏عنوان یک مسئلة اجتماعی مطرح کرده است. کیفیت زندگی یکی از این ابعاد مهم در زندگی سالمندان اس...

full text

تحلیل فضا بهمثابة گفتمانکاوی میدانی

تحلیل گفتمان تا جایی که به پژوهش‌ها و آثار میشل فوکو بازمی‌گردد، به‌هیچ‌روی منحصر به تحلیل متن نبوده است. اما ساماندهی به روش‌های پژوهش گفتمانی که عموماً بعد از مرگ فوکو انجام گرفت بیشتر بر تحلیل متن متمرکز بوده ‌است. به‌تدریج ساماندهی به روش‌های تحلیل گفتمانی به منزلة روشی پدیدارشناختی و تجربی از صرف پژوهش متن فاصله می‌گیرد. محصولات فرهنگی، کنش‌های اجتماعی و نهادها نیز می‌توانند موضوع تحلیل گفت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 2

pages  4- 27

publication date 2018-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023